Czeskie i polskie tradycje polityczne
- Szczegóły
- Kategoria: Konferencje
Dwudziestego piątego listopada 2023 r. odbyła się w Krakowie druga dyskusja w ramach projektu pt. Jaka polityka, jakie idee? Polska i Czechy wobec wyzwań współczesności.
Uczestnicy:
• Jan Hroudný (analityk, Instytut Pravy Breh Petra Fiali)
• Ondřej Šmigol (dziennikarz, tygodnik Echo)
• Dominik Kolder (polityk samorządowy z Ostrawy, pracownik czeskiego Senatu)
• Artur Wołek (politolog, profesor Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie, współtwórca kilku projektów polsko-czeskich
OMP)
• Agata Nijander-Dudzińska (dr, politolog, Uniwersytet Ignatianum w Krakowiei)
• Piotr Musiewicz (dr, politolog, Uniwersytet Ignatianum w Krakowie)
• Adrian Matuła (dr, historyk myśli politycznej)
Debata poświęcona była porównaniu polskich i czeskich tradycji politycznych, szczególnie prawicowych, zarówno w wymiarze ideowym, jak i polityk publicznych. Otworzyły ją dwa wystąpienia wprowadzające. W pierwszym zatytułowanym „Liberální konzervatismus v České republice” Jan Hroudný przedstawił najbardziej charakterystyczne cechy czeskiej prawicy po 1989 r. szczególnie akcentując te, które różnią je od prawicy polskiej, tak, jak postrzegana jest ona z perspektywy czeskiej. Mówił zatem a szczególnej syntezie konserwatywno-liberalnej, inspirowanej tradycją anglosaską, ale ewidentnie bardziej trwałej niż pierwowzór, o wyraźnie sekularnym charakterze czeskiego społeczeństwa, a co za tym idzie również prawicy, o jego realistyczno-sceptycznym rysie, który odnosi się nie tylko do lewicowych wizji nowego lepszego świata, ale i do nacjonalistycznych emocji napędzających dziś w dużej mierze choćby prawicę amerykańską. Drugie wystąpienie wprowadzające, autorstwa Artura Wołka miało przede wszystkim pokazać odmienność definiowania prawicowości w Polsce, a szczególnie zwrócić uwagę na te elementy polskiej prawicowości, które fundamentalnie różnią ja od czeskiej. Wołek akcentował, że czeska konserwatywno-liberalna prawica działała w zupełnie odmiennym kontekście politycznym niż prawica w Polsce i to w decydującej mierze wpłynęło na jej odmienność. W Polsce, inaczej niż w Czechach zasadniczym podziałem politycznym, który kształtował scenę polityczną w okresie 1989-2005 był podział na postkomunistów i resztę. Dlatego polska prawica lat 90-tych mogła być i liberalna i antyliberalna, i katolicka i laicka, i nacjonalistyczna i proeuropejska, bo nie to było ważne w realnym sporze politycznym. Gdy obóz postkomunistyczny rozpadł się w 2005 r. nowy podział realnie kształtujący politykę był tworzony po prawicowej stronie dotychczasowej sceny politycznej stąd jego idiosynkrazje trudne do przełożenia na kategorie europejskiej polityki. W dyskusji, która nastąpiła po wystąpieniach wprowadzających poruszano wątki wpływu różnic w tożsamościach czeskiej i polskiej prawicy na polityki szczegółowe, na przykład politykę społeczną (mocno socjalne oblicze rządów PiS po 2015 r. vs. umiarkowanie liberalne podejście ODS w tym zakresie), czy politykę zagraniczną.
Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Forum Polsko-Czeskie 2023”. Wystąpienia wyrażały wyłącznie poglądy autora i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.
