Dobrochna Bach-Golecka, O deficycie transpozycji. Refleksje na temat transpozycji prawa europejskiego w Polsce
- Szczegóły
- Kategoria: Polityki publiczne
- Dobrochna Bach-Golecka, O deficycie transpozycji. Refleksje na temat transpozycji prawa europejskiego w Polsce
- Część 1: Prawo europejskie a prawo polskie. Podstawy wzajemnych relacji
- Część 2: Rekomendacje europejskie o transpozycji dyrektyw. Zjawisko deficytu transpozycji
- Część 3: Diagnoza stanu transpozycji prawa europejskiego w Polsce
- Część 4: Podsumowanie - perspektywy zmian
- Wszystkie strony
1 Wprowadzenie
Niniejszy artykuł ma na celu zdiagnozowanie sytuacji związanej ze stanem transpozycji prawa europejskiego w Polsce[1]. W pierwszej części przedstawione zostaną zasady dotyczące stosowania prawa europejskiego, określone zarówno w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), jak i orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego (TK). Uwagi te mają na celu zarysowanie szerszego tła problematyki dotyczącej implementacji prawa europejskiego w ramach systemów prawa krajowego, obowiązującego na terytorium państw członkowskich.
Problematyka transpozycji związana jest w znacznej mierze ze stosowaniem dyrektyw jako tych źródeł prawa europejskiego, które wiążą państwa członkowskie w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiając organom krajowym swobodę wyboru formy i środków[2]. W tym kontekście dyrektywy mają zasadniczo odmienny, „nieinwazyjny” charakter w porównaniu do rozporządzeń, które wiążą w całości i są bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich, bez konieczności podejmowania działań zmierzających do ich implementacji do systemu krajowego. Stosowanie rozporządzeń prowadzi do unifikacji prawa państw członkowskich, ze względu na obowiązywanie norm o identycznej treści w prawie krajowym. Dyrektywy nie wywierają podobnego skutku ze względu na różnorodność środków podejmowanych przez władze krajowe, zmierzających do osiągnięcia rezultatu wskazanego w dyrektywie. W tym kontekście kluczowym zagadnieniem staje się efektywność działań implementacyjnych. Problematyce tej poświęcona jest część druga artykułu, w ramach której zostaną przedstawione zalecenia opracowane przez Komisję Europejską (KE), mające na celu upowszechnienie tych sposobów transpozycji, które zostały zidentyfikowane jako najbardziej efektywne na poziomie państw członkowskich.
Praktyka transpozycji państw członkowskich zostanie przedstawiona na podstawie cyklicznych raportów Komisji Europejskiej (KE), zawierających odniesienia do praktyki krajów członkowskich Unii w ramach tzw. tabel rynku wewnętrznego (internal market scoreboard). Analiza tych danych ma na celu diagnozę stanu transpozycji prawa europejskiego w Polsce w ramach szerszego tła (Europy-13, czyli państw nowej Unii oraz Europy-15, czyli państw starej Unii), umożliwiając dokonywanie porównań wyników implementacji.
Część trzecia poświęcona jest analizie zmian instytucjonalnych w polskim rządowym systemie decyzyjnym, wprowadzonych w celu transpozycji prawa europejskiego. W szczególności, podjęta zostanie próba zdefiniowania „europejskiej ścieżki” stanowienia prawa w ramach unormowań dotyczących procesu legislacyjnego. Część czwarta artykułu zawiera diagnozę obecnej sytuacji w Polsce w zakresie transpozycji prawa europejskiego, wraz z próbą określenia jej przyczyn i uwarunkowań. Część piąta, stanowiąca podsumowanie artykułu, dotyczyć będzie prognozy dalszego rozwoju działań transpozycyjnych w Polsce, w tym próby określenia możliwości, prawdopodobieństwa i skuteczności ewentualnego transferu instytucjonalnego.
- poprz.
- nast. »»